ئابووری 2021-2022 خولی دووەم

حکومەت دەتوانێ پێداویستییەکانی کۆمەلگە بزانێ بۆیە کاری………. لە ئەستۆ دەگرێ:

ئەو چاودێریە یەکە دەسەڵاتی جێبەجێکردن لە سەرکارەکانی دەیکات؛

ناچونیەکی لە توانا مرۆییەکان یەکێکە لە هۆکارەکانی:

پرۆسەیەکی ناپەسەند و فراوان وڕێ بزرکردنە بەسەر دەقە یاساییەکان بە ئامانجی نەدانی ئەو بڕەی کە لە ئەستۆی باچدەردایە
وەکو باج :

ئەو ڕامیارییە بازرگانیەیە کە دەبێتە هۆی فراوانکردنی پیشەسازییە ناوخۆییەکان و زیادبوونی خستنە سەر کاری کرێکاران:

دیڤید ریکاردو بیردۆزی تێچوونە رێژەییەکانی لە سەر چەند گرێمانێک بونیاد ناوە لە وانە :

ئەرکی تەرخانکردن یەکێکە لە ئەرکەکانی دارایی گشتی دەبێتە هۆی :

لە وێنە هێلکاریەکە ئەگەر نرخی دراو گۆرینەوە لە (4 دۆلار) بەرزبێتەوە بۆ(6 دۆلار) دەبیتە هۆی :

یەکێکە لە ئامانجەکانی ڕێکخراوی وڵاتانی ناردەنی نەوت ( ئوپێیك)

لە ژێر  ڕۆشنایی ستراتیژیەتی پەرەپێدانی مەودای دوور لە پلاندانان ئامانجە ئابوورییە

هەمووەکییەکان دەستنیشان دەکرێت لە لایەن:

پارەدارکردنی پرۆژەکانی نۆژەنکردنەوە و بونیادنانەوەی دامەزراوەکان کە بەرکارەساتی سروشتی یان جەنگییەکان کەوتوون
یەکێکە لە مەبەستەکانی بەکارهێنانی:

جێگیرکردنی چالاکی ئابووری لە بەرزترین ئاستی گونجاو لە خستنەگەڕی دەرامەتە سروشتی ومرۆییەکان دەبێتە هۆی:

هاوبەندی دەوڵەتەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا ( ئاسیان ) بڕیاری دامەزراندنی بازاڕێکی هاوبەشی فراوانی دا لە ساڵی :

سەرۆکی بانکی نێودەوڵەتی دیاری دەکرێت لە لایەن ؛

حساب نەکردنی ئەم کارگوزارییە دەبێتە هۆی ئەوەی خەمڵاندنی داهاتی نەتەوە لە ڕاستێیەکەی کەمتربێت:

بڵاوبونەوەی نەخوێندەواری وونزمی ئاستی فێربوون وا دەکەن توانای تاکەکان لە بواری بەرهەمهێنان و لێهاتووی کارگێری لە کۆمەلگە لاوازبێت، یەکیکە لەدەرئەێجامەکانی:

ئادەم سمث پێی وایە پەرەسەندن لە میانەی پسپۆربوون وکار دابەشکردن دێتە دی

بۆ ئەمەش پێویستە چەند مەرجێک هەبن وەک :

کەمی سەرمایە یەکێکە لە تایبەتمەندیەکانی دواکەووتنی ئابووری بەپێی بۆچوونی:

قیستەکانی بەکاربردنی قەرزی گشتی وسووی ساڵانە دەگرێتەوە :

ئەو سووی قەرزەی کە لە تاک و دەزگاکان وەردەگیرێت دەسهاتی دەوڵەتە لە :

پێداویستییەکی گشتییە کەرتی گشتی وکەرتی تایبەت پێکەوە پێشکەشی دەکەن بەڵام دەوڵەت نرخەکەی دەدات :

خەرجی بەکاربردن +‏ خەرجی وەبەرهێنان +خەرجی میری+ پوختەی مامەڵە دەرەکیەکان=

بریتییە لە برێک پارەی نە گۆڕ/ جێگبر کە دەخرێتە سەر یەکەیەکی ئەو شمەکە وەک بڕی باجەکە (5 دولار ) بیت بۆهەر

‏مەترە قوماشێکی هێنراو:

بەپێی پۆلێنکردنی دەزگای ئاماری سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان ئەم کەرتە سەر بەکەرتی دابەشکردنە :

خستنەگەری تەواوەتی ئامانجێکی ئاشکرای……… لە دەولەتە پیشەسازییە پێشکەوتووەکاندا :

هەندێک جار داکشانەوە لە ئە نجامی ئەوە پەیدادەبێت کاتێ میری بریار بدات دەرامەتە داراییەکان ڕابگرێت کە بڕیاریان
لە سەردراوە بە مەبەستی کەمکردنەوەی نرخەکان:

شڵەژانە ماوە کورتەکان لە تەرازووی پارەدان کاتێک پەیدادەبن کە:

لەم حیسابەدا بەهای بازرگان بینراو تۆماردەکرێت:

یەکێک لە ڕێگاکانی هاوسەنگ کردنی تەرازووی پارەدان و چارەسەرکردنی کورت هێنان ئەوەیە کە دەوڵەت هەڵسێت بە:

هەر وڵاتێک ئامرازی تایبەت بەخۆی هەیە کە لە وڵاتێکی دیکەی جیا دەکاتەوە ئەو ئامرازانە ئەمانەن :

لەم سەردەمەدا بە ئامرازێک دادەنرێ کە هیچ توێژەرێک لە هەر لقێکی زانستی ناتوانێ دەستبەرداری پێت

دەرکردنی پارەی نوێ دەبێتە هۆی :

پێویستیەکی حەتمییە بۆ وڵاتە دواکەوتووەکان کە ئابوریەکانیان ئاراستەی پەرەپێدانێکی ئامانج بۆ دارێژراو دەکەن :

. هاوردەنی نەختینەیی لە بازرگانی دەرەکیدا هاوبەشی ناکات لە کرداری پەڕەپێدانی ئابووری لە زۆربەی ئابووری :

پلانی ئابووری سەرکەوتن مسۆگەر ناکات ئەگەر ئەم شێوازە لە لێکدانەوەکانی خۆیدا نەگرێتە بەر:

بریتییە لەو سامانەی کە باجی لێ دەدرێت ودەکەوێتە ژێر رکێفی باجەوە :

پشکی (بەشی ) هەر دەوڵەتێکی ئەندامی سندوقی دراوی؛نێودەوڵەتی) لە سەر چەند پێۆەرێک دیاری دەکرێ لەوانە:

لە کۆمەڵەی نێردراوەکانی بازرگانی دەرەکی ئەم چۆرە بە نەبینراو دادەنرێت :

میری رۆلێکی گرنگ دەبینێت لە زیادکردنی داهاتی نەتەوەیی وهاندان و ئاڕاستەکردنی وەبەرهێنان بۆکەرتە جیاوازەکانی ئابووری لە ڕێگەی:

یەکێکە لە هۆکارە داراییەکانی زیادبوونی خەرجییە گشتییەکان :

یەکێکە لە ئامانجە ئابووریەکانی باج :

دەرفەت بۆ وڵاتە تازە پێگەیشتووەکان دەرەخسێنێت تا لە دەوڵەتە پیشەسازی و پێشکەوتووەکان قەرزیان دەست کەوێت:

بۆ دیارکردنی قۆناغەکانی بارگۆرانی ئابووری چەند نیشانیەک بەکاردێن لەوانە:

مولکی دەوڵەت لە :………… بە کۆنترین مولکی گشتی دادەنرێت

ساڵی 1991 لە لایەن ئەرجەنتین و بەرازیل و پارگوای و ئۆروگوای دامەزرا ولە ساڵی 1995 بووە یەکێتیەکی گومرگی :

سەرکردەکانی وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا ڕێککەوتن لە سەرتەواوکاری نەختینەیی لە ڕێگای دەرگردێی دڕاۆێکی نوێ بەناوی( یۆرۆ) لە:

ئامرازێکە دەوڵەت بەکاری دێنێت لە پێناو گەشەپێدانی ئابووری هەتا کو پاشەکەوت ڕێکبخا وبەکاربردن ئاراستە بکرێت و توانای
تاکە کەس وئارەزووی بۆ کار بەرزکاتەوە :

لە دەوڵەتە پێشکەوتووەکان ڕامیاری ئابووری تەرخان کراوە بۆ:

رێگا وبان وکارەبا و پاڵاوگەکانی ئاو وگەیاندن کە یارمەتی دەرن بۆ بەیەکەوە گرێدانی جموجۆڵە ئابوورییەکان ناسراوە بە:

وێنە هێلکاریە کە نرخی دراو گۆڕینەوەی گۆڕاو(نەرم) نیشان دەدات لە وێنەکە بە ( چەماوەی دووەم ) دەوترێت: