جوگرافیا 2021-2022 خوولی دووەم

(ماهۆکنی وئەبەنووس وساج وئورزی یەکسانی) گرنگترین جۆرن لە درەختەکانی جەنگەلە:

بەندەرێکە دەکەوێتە سەرکەنارلە بەری ئەوروپای گەرووی پۆسفۆر ؛

‏ چاندنی هەندێک بەرووبوم پێویستی بەوەیە کە وەرزی گەشەسەندن بە درێژایی سال درێژە بکێشێت وە:

ئەو چەشنە خەڵوزەی بۆدروستکردنی خەلوزی (کوك) بەکاردێت لەهەندێ ولات وناوچەی دیاریکراودا هەن، وەك ؛

بەرهەم هێناێی فافۆن پێویستی بە زۆر هەلومەرجی تایبەتی هەیە وەک:

سەیری نەخشەکە بکە ژمارە(3) ئەە دورگەیە دەنوێنێت؛

لە ڕووی ئابوورییەوە نەوت بووبە سەرچاوەی سەرەکی دەستکەوتی نەتەوایەتی لە دەولەتە بەرهەەمێنەکاندا، لەهەندێك وڵاتی عەرەبین وەك  سعودیەومیرنشینە عەرەبییەکان ولیبیا ڕێژەکەی دەگاتە:

کشتوکاڵی بازرگانی بەوە جیادەکرێتەوەکە بەرهەمەکە  هندێکی یا هەرهەمووی بۆ فڕۆشتن  تەرخانکراوە 0 لە هەندێکیان
بەرهەمەکە بەگشتی بۆ مەبەستی فرۆشتنە وەکو لەوەڕاندنی بازرگانی لە:

سێبەکی ژمارەی هەموو (بزن) ی جیهانی تێدا بەخێودەکرێت:

سەیری نەخشەکە بکە ژمارە(1) کام وڵات دەنوێنیت:

(کرۆم و تەنکستن )لە:

کشتوکاڵکردنی قاوە لە سریلانکا بەیەکجاری نەما بەهۆی ؛

بۆبەدەست هێنانی گۆگردی پێویست پشت بە (ئەلببریت) دەبەستێت ، چونکە بە فراوانی لە کیشوەرکە بڵاوبۆتەوە :

سەیری نەخشەکە بکە ژمارە( 2 )  ئەم دەرییایە دەنوێنێت؛

بازرگانی کارەبا زۆر چار بەشێوەی ئاڵ و گۆڕی بڕێکی کەمی بەرهەمەکە دەبێت لە نێوان سنووری دوو دەوڵەتی دراوسێدا، وەکو:

بەشی زۆری پاشەکەوتی نەوتی جیهان کەوتۆتە بەشی:

لە نموونەی پیشەسازی ئاراستەکراو بەرەو کەرەستە سەرەتاییەکان و پیشەسازی: ‏

ئاو بەڕەگەزێکی سەرەکی دادەنرێت لە گشت کردارەکانی پیشەسازیدا،بۆنمونە بەرهەمهێنانی تۆنێێکە ئاسن پێویستی
پە …………….گالۆن ئاو هەیە ؛

لە نموونەی ئەو دەوڵەتانەن کە( مس ) دەنێرنە دەرەوە؛

گەورەترین کەڵەکەبوونی گۆگردی گڕکانی کۆبۆتەوە لە:

وەبەرهێنانی درەختی سنەوبەر پێویستی بە تێپەڕبوونی “……. هەیە؛

لە ناوچە خولگەییەکان وژوورووەکاندا وەکو پەك هەیە ،لە چوارچێوەیەکی تەسك نەبێت لەم بازنە مام ناوەندییەکاندا دەرناکەوێ:

ئەو بنچینانەن کە لە کانزاکاریدا پشتیان پێ دەبەسترێت:

لە قۆناغی یەکەمی پەیدابوونی پیشەساز پاڵاوتنی نەوتڕێژەی پاشماوە لە ئەنجامی کرداری پاڵاوتن  زۆر بەرزبوو ڕێژەکەی
دەگەیشتە ……………..ی کێشی نەوتی خاوی بەکارهێنراو:

باشترین کەرەسەی سەرەتاییە بۆ بەرهەمهێنانی ئەسیلین:؛

ئاژەڵی (لاما) لە چیاکانی ئەندێزی ئەمریکای باشور بەخێودەکرێت لەلایەن؛

کانزای زۆردەوڵەمەند هەیە کە شوێنە جوگرافیاییەکەی یارمەتی وەبەرهێنانی نەداوە وەک کانزا خاوەکانی وڵاتی :

نزمترین ڕادەی گەرمی لە نێوان ( 18-5) پلەی سەدی دایە بەرزترین ڕادەی گەرمیش لە نێوان (50-44)  پلەی سەدی دایە:

‏ یەکێکە لە دوورگە گرنگەکانی گەرووی هورمز:

تێکڕای بەرهەمی برنجی ئەو وڵاتانە (دوو) ئەوەندەی تێکڕی هەموو جیهان زیاترە:

لە شێوازی کشتوکاڵی بازرگانی ڕێکخراو هەر ناوچەیەک بۆ بەرووبوومێک تەرخانکراوە وەک کێڵگەی کاکاو لە:

چەند یەکەیەکی زیندووە وڕواڵەتی کشتوکاڵ و پەیوەندی هەندێکیان بە هەندێکی تریانەوەلەیەك دەچن؛

بەرهەمی زەریاکان ……………..ی بەرهەمی ماسی پێك  دێنێت لە جیهاندا:

وەک سەرچاوەیەکی وزە خاسیەتی ئەوەیە کە بەردەوامەو هەمیشەییە، بەردەوامیش وزە دەدات:

 لە شێوازی کشتوکاڵی دەریای ناوەڕاست کشتوکاڵ بەشێوەی چەند پشتێنەیەکی ستوونی دەکرێت لە دامێنە نزمەکان……..‏ دەچێنرێت ؛

دۆزینەوەی مس بەسەرەتای چاخێکی تازە دانراوە لە ژیانی”مڕۆڤ ،دۆزپنەوەشی دەگەڕێێتەوە بۆ ‎…٠٠٠٠٠٠٠٠٠٠‏ پپێش زایین؛

. قامیشی شەکر بەرووبوومێکی هەمیشەییە یەکەم بەری لەماوەی(22-9 ) مانگ دەدات بەڵام بەرووبوومی یەک لەدوای یەکی بەزۆری دەست دەکەوێت لە دوایا:

زێڕ لە هندستان بە شێوازی بیری قووڵ دەردەهێنرێت بەتایبەتی لە کانەکانی:؛

پارچەیەک زەوی کشتوکاڵی ئامادە دەکرێت دوای ئەوەی لق و پۆپی دارەکان دەبڕدرێن ودەسووتێنرێن لەبەرئەوە پێی دەوترێت کشتوکاڵی (ببڕە بسووتێنە ) لە:

‏(فهود) یەکێکە لەکانە)تەوتییە بەرهەمدارەکانی وڵاتی

(دۆڵی نەقەب ودۆڵی عەرەبە) دووناوچەی بەرهەمهێنانی فۆسفاتن دەکەونە وڵاتی:

کانە خەڵوزەکانی ئەپەلاشیان دەکەونە بەشی خۆرهەڵاتی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا، نزیکەی ……………. هەموو خەڵوزی
ئەنثراسایتی جیهانی لێ دەردەهێنرێت:

لە ئەمەریکای باشوور لە باشووری بەڕازیل وناوەڕاستی ئەرجەنتین وشیلی دا دەردەکەوێت، لە ئەفریقیاش دەکەوێتە نێوان یەکێتی باشووری ئەفریقیاو زامبیا:

(کیمانۆ) گرنگترین مەڵبەندی بەرهەمهێنانی کارەبایە لە ؛

ڕێڕەوێکی ئاوی جیهانی گرنگە ساڵانە لە نێوان (20- 25٪ )کەشتیوانی جیهانی تتێدا ئەنجام دەدرێت:

لە بەشێکی کەمی خۆرهەڵاتی یەکێتی باشوری ئەقریقیا دەردەکەوێت

زۆرتر لەنیوەی ژمارەی هەموو ئەسپی جیهان لە هەردوو ئەمەریکا دایە بەتاییبەتی لە:

پێداویستی بەرووبوومی نەوت بۆناوچەی باکوری خۆئاوای عپراق دابین دەکات ، توانای ساڵانەی نیو ملیۆن تەنە، نەوتی لە چاڵە
نەوتەکانی کەرکوکەوە بۆدێت:

لە بەخێوکردنی مانگا جیاوازی هەیە لەگەل وڵاتانی تر،چونکە بەخێوکردنی پەیوەندی بە جێبەجێ کردنی کاری کێلگەوە هەیە:

ئەو ناوچانەی لە بەردی یشتوو پێکهاتوون ……ی‏ تێدا  زۆرە؛