زمان و ئەدەبی کوردی 2016-2017 خولی یەکەم

‏ لە ڕستەی ( پێشمەرگە بوێرەکان خەڵات بکەن) ئەرکی گرێی ( پێشمەرگە بوێرەکان) چییە؟

لە ڕستەی ( زۆر شەهیدمان هەیە ) ئەرکی وشەی (زۆر):

هۆنراوەی (ڕووبارێکی خوێناوی) هی:

لە ڕستەی (مامۆستاکانی ئێمە خەمخۆرن ) چی دەرنەکەوتووە؟

ئەگەر ڕستەی(بانگت دەکەین) بگۆڕین بۆ ڕابردووی دانانی دەبێتە:

زمانی شیعر زاڵە بەسەر زمانی چبڕۆکیدا:

لە ڕستەی ئاوێتەی مەرجییدا (ڕستەی کاری مەرج ) چ شێوازێک وەرناگرێت؟

لە ڕێژەی داخوازیدا لە پاڵ کەسی دووەمی تاک وبە پاشگری (ەوە) کۆتایی هاتبێت یەکێک لەم پیتانە وەک ناوبەند بەکاردەهێنرێت.

……………..‏ شاعیر پشتیوانی چینی بندەست بوون ودژی زۆرداران وەستابوو.

جێناوی لکاوی (مان ) لە ڕستەی ( قوتا بخانەکەمان نۆژەن دەکەنەوە) چییە؟

جێناوی کەسی لکاوی (تان) لەگەڵ کام کارنابێتە بەرکار؟

ئەو بەرهەمە دەچێتە خانەی ڕەخنەی ئەدەیی ودەرگایەکی نوێ بۆ ڕەخنەی ئەدەبی کوردی دەکاتەوە:

لە ڕستەی(نامەکەم بۆنووسیبوویت) ئەگەر تەواوکەری بەیاریدە بگۆڕین بۆ جێناوی لکاوی (ت) دەبێتە:‎

لە ڕستەی (بەجوانی پەروەردەیان کردین) ئەرکی جێناوی لکاوی(یان) چییە؟

ئەو ڕۆماننووسە کوردەی بیروباوەڕی سیاسی و ئایدۆلۆژیەتی سۆشیالیزمی سۆڤێتی پێشوو بەسەر ڕوداوی ڕۆمانەکەیدا زاڵە:

لە گرێی ( پەرتوکخانە گەورەکان ) ناوی ( پەرتوکخانە ):

‏ چبڕۆکەکانی کە لە گۆڤاری گەلاوێژدا بڵاوکرابوونەوە:

هۆنراوەی (ئای چەند خۆشە : ماڵێکی بێ وا ) دەربارەی چ مەبەست وبابەتە:

‏کاری چاوگی (بوون) دەبێتە تەواوی تێنە پەڕ ئەگەر بە‎

ڕۆمانی…….بە زمانی ناری نووسراوە

کام بۆچوونی ڕەخەیی بۆچوونی (ئەفلاتونە)؟؛

(دێ چمە بەردەڕەش) ئەرکی بزوێنی ‎(٥ ) لە کۆتایی ‎(دێچم) چییە

گۆڤاری (هەڵاڵە ) دەرکەوتبوو لە سەردەمی :

یەکەمین هەوڵ بۆگۆڕین ونوێکردنی ڕوخسار و تەکنیکی شیعری کوردی لە ساڵ :

هاوەڵکاری(بەئازایەتی ) دروست بووە بە دەستوری ؛

چیڕۆکی (شەوێکی درێژ) لە گۆڤاری……… بڵاوکرایەوە‎

سیفەت و لایەنی هاوبەشی نێوان هەردوو بنەڕەتە بنچینەییەکەی لێکچوواندنە.

هاوڵناوێکە دەبێتە دییارخەرو پێش دیارخەرەکە دەکەوێ، پێویستی بە ئامرازی دانە پاڵ هەیە

نموونەی هۆنراوەی بابا تاهیری هەمەدانی لە هوناەری؛

چ بابەتێکی لەو  ڕەوانبێژی ودێرە هۆنراوەیەدا هەیە؟گول لەسەر لقی خۆیا ڕەنگیتە ‏  بەردیش لە جێگای خۆی سەنگینە

‏ کاری ( دەردەچوویت) لەڕێژەی ڕاگەیاندنی:

‏ لە کام قۆناغ وتارنووسەکان هەوڵیانداوە ڕێنووسێکی ڕاست و دروست پەیڕەوبکەن؟”

‏چ بابەتێکی ڕەوانبێژی ئەو دێرە هۆنراوەیەدا هەیە :خوێنی پاکی لاوی کوردانە ڕژاوە کێووکەش بۆیە وا ئێستا سورە ڕەنگ

 ‏گوڵناری هەیە

ئەو هاوەڵکارەی کە ڕادە هاوەڵکاری دروست دەکات هاوەڵکاری ؛

 ‏ ڕێبازی ڕیالیزم لەدوای ڕێبازی ………… سەری هەڵدابوو

چ بابەتێکی ڕەوانبێژی لەودێرە هۆنراوەیەدا هەیە؟ (لایدا سەرپۆش و پەرچەمی بای شەماڵ مانگێک هاتەدەر پڕ لە خەت وخاڵ

یەکێک لەم هاوەلکارانە پێکهاتووە لە (هاوەڵناو + ڕەگ):

لە ڕستەی (تاقیکردنەوەکەم ئەنجام نەداوە) ئەگەر تاقیکردنەوەکە لابدەین جێناوی لکاوی (م) دەکەوێتە‎:

ڕیالیزم لە ئەدەبی کوردیدا ( بەرهەمی‎ ):

چ بابەتێکی ڕەوانبێژی لەم پەندی پێشینانەدا هەیە؟ (دونیا ببێتە دۆست ، دوژمن نابێتە دۆست)

یەکێک لەم ڕستانە بە ئامرازی (نی )نەرێ دەکرێ:

ئەگەر لە چاوگی (داخستن) کاری ڕانەبردووی دانانی ئەرێیۆ کەسی سێیەمی تاک دروست بکەین دەبێتە:‎

 ‏گرنگیدان بە بەکارهێنانی هێما ونیشانەی خۆماڵی وجیهانیەکانەوە لەناو شیعری کوردیدا لە تاییەتمەندییەکانی ماوەی‎:

لە چبڕۆکنووسەکانی گۆڤاری هاوارە.

ئەگەر چاوگی (یارمەتیدانەوە) ڕێژەی ڕابردووی ڕاگەیاندن پۆ کەسی دووەمی کۆدروست بکرێت دەبێتە:

ئامرازی دانەپاڵی (ێن ) لە کرمانجی سەرووبەکاردێت ئەگەرناوی دییارخراو؛

ئەو شاعبرەی باسی سەرچاوەی زەڵم دەکات”:

لە ڕستەی (خەڵاتەکەی تۆ بەنرخە) ئەگەر دیارخەری ناوەکە بگۆڕین بە (جێناوی نیشانە) دەبێتە :

جێناوی لکاوی کەسی سێیەمی تاک لە دەوری دییارخەری ناو دەرناکەوێت لەگەڵ کاری:

نالی وەک کام شاعیر باسی بنەڕەتی (کورتبری) کردووە: