زمان و ئەدەبی کوردی 2020-2021 خولی یەکەم

لە ڕستەی (منداڵەکە لە شەقامەکە پەڕییەوە) کاری ڕستەکە لە چ ڕێژەیەکدایە؟

چیڕۆکی کوردی لە قۆناغی ‎١٩٧٠ – ١٩٩١‏ سوودی لە بەیت و لاوك و داستانی کۆنی فۆلکلۆری وەرگرتووە بەتایبەتی عەبدوڵا سەراج لەچبڕۆکی

(شێخ نوری شێخ سالح) لە سالی ‎(١٩٢٦)‏ ، لە رۆژنامەی ……… زنجیرە لێکۆلینەوەیەکی دەربارەی ئەدەب بەگشتی و شیعر بەتایبەتی بڵاوکردوەتەوە :

لە ڕستەی (خەڵاتی دەکەین) ئەگەر کاری ڕستەکە بگۆرین بۆ (ڕابردووی نزیکی ڕاگەیاندن) ، دەبێتە ؛

(کورتەی مێژووی هاوچەرخی ئەدەبیاتی کوردی) بەرهەمی کێیە؟

مستەفا سالح کەریم خەڵاتی دووەمی گۆڤاری شەفەقی وەرگرت بە چیرۆکی

‏ لە ڕستەی (مامۆستایانی کوردستان دڵسۆزن) دییارخراو ناوێکی

‏یەکەمین هەوڵ بۆگۆڕین و نوێکردنەوەی ڕوخسار و تەکنیکی شیعر لە ساڵی‎

لەم دێرە شیعرەدا چەند بنەمای لێکچواندنی تێدایە؟‏

(شێر لە بێشە دەرپەڕی دەست بە خە نجەر      ،     ڕووبەڕوو ئەیدا لە زومرەی دوژمنان)

لە ڕستەی (خانوەکەمان پێ بفرۆشن) ئەگەر کاری ڕستەکە بگۆڕین بۆ (ڕابردووی نزیکی دانانی) ، دەبێتە :

‏پەشداری ڕاستوخۆی شیعری کوردی لە شۆڕشدا شان بەشانی پێشمەرگە لە شیعری ……… دەردەکەوێت‎

چ بابەتێکی ڕەوانبێژی لەم دێرەدا هەیە ، (ڕاستی مایەی میهری یەزدانە   ،      ناڕاستی دایم بەری زیانە)

‏ کام لەم ڕستانە ، کارەکەی تەواوی تێپەڕە؟

‏ لە قۆناغی ‎(١٩٧٠ -١٩٧٥ )‏ لە ڕووی تەکنیکی شیعریەوە مامەڵەکردن لەگەڵ شتە بێگیانەکان وەکو مرۆڤ لە شیعری …….. دەبینرێت:

(بەژن وباڵاکەت نموونەی هەیکەلی یۆنانییە ا لارولەنجەت مۆسیقایە بەستەیە گۆرانییە) لەم دێرە شیعرە لێکچواندتەدا كام لەمانە دەبنەڕووی لێکچواندن؟

‏ بزوێنی (٥)‏ کۆتایی کام لەم وشانە پاشگرە بۆ دروستکردنی هاوەڵناوی کراوی داڕژاو؟

لە ڕستەی (هۆنراوەکە دەخوێنێتەوە) ئەگەر کاری ڕستەکە بگۆڕین بۆ (را‏بردووی تەواوی ڕاگەیاندن) ، دەبێتە:

بەشێک لە چیڕۆکەکانی گۆڤاری …………….. سیمای چیڕۆکی فۆلکلۆری کوردییان پێوە دیارەو بەشێکیشیان بە زمانی گیانداران نووسراون

چ بایەتێکی ڕەوانبێژی لەم دێرەدا هەیە؛

(کوڵمەکەت وەکو گەڵائەی گەشە | بێ سورمەش چاوە مەستەکەت ڕەشە)

لەگەل کام لەم کارانەدا جێناوی لکاوی کەسی دووەمی کۆ (ن) دەبێتە بکەر؟

‏ لە ڕستەی (گەڵای دارەکە وشكبوو) ، کاری ڕستەکە چییە؟

کام لەم نووسەرانە هەوڵی داوە چەمکێکی نوێ بۆ شیعری کوردی بخاتە بەردەست وبەپێی ئەم چەمکە شیعری شاعێران هەڵسەنگێنرێت

چ بابەتێکی ڕەوانبێژی لەم دێرەدا هەیە؟

(وا ئەزانی دەستی غەم یادت لەدڵدا دەرئەکا | ئەشقی خوێنینم دەلیلە بۆ کەسێ باوەڕنەکا)

کام لەم کارانە ڕێژەی ڕابردووی بەردەوامی ڕاگەیاندنە لە زاری کرمانجی سەرودا؟

لە کام لەم ڕستانەدا جێناوی لکاوی تەواوکەری بەیاریدە دەرنەکەوتووه؟

(حسێن عارف) لە کۆمەڵە چیڕۆکی ………… زمان زۆر دەوڵەمەندترو شیرینتر وسەرنج ڕاکێشترە، لە چاو چبڕۆکەکانی پێشووتری.

‏لە ڕستەی (ڕاسپاردەکەی گەیاندم) ئەگەرجێناوی (م) بگۆڕین بۆ (ت) ، دەبێتە‎

لە ڕستەی (کتێبێکی پێم بەخشی) ئەگەر (بەرکار) لە ڕستەکە لابدەین، دەبێتە :

ناوەڕۆکی شیعری کوردی ، لە قۆناغی ‎(١٩٣٩ – ١٩٥٨)‏ ، زیاتر ڕووی لە شیعری ……………. کرد:

جێناوی لکاوی (ین) ناتوانێت ببێتە بەرکار، لەگەڵ کاری

لە ڕستەی (مەلای جزیری شاعیرێکی کورد بوو) ئەرکی وشەی (کورد) چییه؟

‏یەکێک لە نووسەرە ناودارەکانی وتار لە قۆناغی‎ ١٩٥٨-١٩٧٠

‏ کام لەمانە دەتوانن ببن بە تەواوکەری ڕاستەوخۆ و تەواوکەری بەیاریدە بۆکاری ناتەواو

لە کام لەم کارانەدا ، جێناوی لکاوی (بکەر) دەچێتە نێوان نیشانەی (وو-ە) :

‏دەوڵەمەندی زمانی شیعر لەلایەک و فراوانبوونی ئاسۆی بەردەم ئەندێشە بووە هۆی گۆڕینی‎

‏لە ڕستەی (لێکۆڵینەوەکەی ئێمەیان چاپکرد) ئەگەر جێناوی سەربەخۆی (ئێمە) بگۆڕین بە (جێناوی لکاو) دەبێتە

لە ڕستەی (قوتابخانەکەمان نۆژەن دەکەنەوە) ئەگەر کاری ڕستەکە گۆڕین بۆ (ڕابردووی نزیکی ڕاگەیاندن) , دەبێتە

(باشترین شیعر ئەو شیعرەیە کە وشەکان جوان و چێژبەخش و ڕەوان بن واتاکانیشیان سوودبەخش بن) یەکێکە لە پێوانە
ڕەخنەییەکانی

‏ کام لەمانە ، لە شێوازی دانانیدا ، کاری یاریدەدەرە و بۆ گومان بەکاردێت؟

ڕستەی (من پێشمەرگەی کوردستانم) , چی دەرنەکەوتووە؟

 ‏لە کام قۆناغی شیعردا ، وێنەی شیعری بەتەواوەتی خۆی دەربازکردووە لە لاسایی کردنەوە و وێنەی دووبارە

‏لە ڕستەی (وڵات دەپارێزین) ئەگەر ناوی وڵات بە (جێناوی نیشانە بۆ کۆی دوور) دییاربخەین دەبێتە‎

‏ لە رستەی (ئەگەر باش تێبکۆشن ، بەئاوات دەگەن) ، (کاری مەرج) لە چ ڕێژەیەکدایه

یەکێکە لەو شاعیرانەی کە لە قۆناغی ‎(١٩٧٥ – ١٩٩١)‏ جوانترین شەعریان بۆ ژن ومەبەستەکانی تری شیعر نووسیوە ؛

‏ لەکام لەم ڕستانەدا جێناوی لکاوی کەسی دووەمی تاک (ە) دەرکەوتووە؟

ئەم نیوە دێرە شیعرە (مەجبوری ئیش وخزمەتکردنی) ، بە یەکێك لەم نیوە دێڕانە تەواودەبێت:

‏بایەخدان بە هەست وسۆزی کەسی ودوورکەوتنەوە لە ئەقڵ یەکێکە لە پێوانە ڕەخنەییەکانی ڕێبازی‎

لە ڕستەی (شەقامەکانی شارەکە نۆژەن دەکرێنەوە) ئەرکی گرێی (شەقامەکانی شارەکە) چییە؟

‏جیاوازی کەوتە نێوان وتارنووسانی شار و شاخ لە خستنەڕووی بابەتەکاندا لە دوای ساڵی‎

شیعری ……………. دەرخەری ئەو ڕاستیەیە کە هەست و نەستی کوردایەتی بەتەواوەتی شیعری کوردی قۆناغی (‎١٩٣٩- ١٩٥٨)ی‏ داگیر کردووە: