زیندەزانی 2021-2022 خولی دووەم

بە پشت بەستن بەو شێوەیەی بەرامبەر، کام پێکهاتە میکانیکە وەرگرەکانی تێدایە؟

دەمارە ڕاگەیاندنە هاتووەکان لە کیمیکە وەرگرە تایبەتمەندەکانەوە لە …………..ی توێکڵی مێشکدا لێکدەدرێنەوە

کام لەمانە لەتایبە تمەندییەکانی mRNA نییە؟

ئەستووری دیواری ………….. تەنها یەک چین خانەیە ، ئەمەش توانای بلاوبوونەوەی گازەکان و خۆراکە ماددەکان دەدات؛

‏لە کرداری دووهێند بوونی DNA‏ لە لەشە خانەی زیندەوەرێکدا جووتبوونی گوانین لەگەڵ ثایمین لە جیاتی سایتۆسین بەهەڵە ئەژماردەکرێت ئەم هەلەیەش:-

هەموو ئەمانە دەربارەی دەمارە گوێزەرەوەکان ڕاستن جگە لەوەی:-

کام لە مانە دەربارەی میکانیزمی پەرچە پێدانەوەی نەرێنی و میکانیزمی پەرچە پێدانەوەی ئەرێنی راستە؟

X , Y‏ دووهۆکاری نەخۆشی جیاوازن ،کەسێک بۆیەکەم جار تووشی هۆکاری نەخۆشی ( X ) بوو ئینجا لێی چاکبووەوە پاش ‏ماوەیەکی کورت دیسان بۆ جاری یەکەم تووشی هۆکاری نەخۆشی ‎(Y)‏ بوو ئینجا لێی چاکبووەوە ، ئەوا ببرخەرەوە خانەکان:-

لە لێکدانی جووتە دووڕەگبووندا ،ئەگەر لێکدانێک لە نێوان تاکیکی زاڵی یەکڕەگ بۆهەردوو سیفەتەکە لەگەڵ تاکێکی بەزیو بۆهەردوو سیفەتەکە بکرێت ئەوا پێشبینیدەکرێت هەموو نەوەکان :-

کام لە مانە رێگە لە دەرپەڕاندنیان دەگبرێت بە درێژایی ماوەی سکپڕیدا؟

سپڵ جیاوازە لە لیمفەگرێ بەوەی کە سپڵ ؛-

رژێنی پرۆستات؛-

لە‏ ڕووەکی پۆلکەدا روخساری تۆو لووس (R) زاڵە لەسەر ڕوخساری تۆو چرچ ‎(r)‏ ،لە کام لەو لێکدانانەی خوارەوە رووەکی پۆلکەی تۆو چرچ پەیدا نابێت؟

کام لەمانە لە کاریگەرییەکانی نیکۆتین نییە؟

کام‏ لەمانە پەیوەندی بە جووڵەی تۆوەکانەوە هەیە؟

کام لەم هۆرمۆنانە توخمە سیفەتە دووەمییەکان لە مێیە رێکدەخەن؟

ڕووی لەیەکچوون لەنێوان سێ گۆمەڵەکەی خوێنی مرۆڤ (M, N ,MN)و کۆمەڵەکانی خوێنی مرۆڤ (ABO)‏ ئەوەیە کە لە هەردوو جۆری کۆمەڵەکەی خوێندا:-

ئەو شێوەیەی بەرامبەریەکێک لە پێکهاتەکانی خوێن نیشاندەدات کام لەمانە لە تایبەتمەندییەکانی ئەم پێکهاتەیە نییە ؟

هەردوو ‎………………‏ بەرگری گەڕانەوەی خوێن دەکەن بۆهەردوو سکۆڵەکان لە ماوەی ….۔………….‏ دا.

کۆمەلەی فۆسفاتی.لە پێکهاتەی ‎DNA‏ دا لەگەردیلەیەک فوسفۆرکە بەستراوە بە …………گەردیلە ئۆکسجین پێکدێت.ولە پێکهاتەی ‎RNA‏ دا لەگەردیلەیەک فوسفۆرکە بەستراوە بە ………….گەردیلە ئۆکسجین پێکدێت.

کام لەمانە دەربارەی لەشە دەمارە کۆئەندام هەڵەیە

کاتێك ماسولکەی سێ سەر خاودەبێتەوە ، ماسولکەی دووسەر ………….. و ………………..

بە پشت بەستن بەو شێوەیەی بەرامبەر ئەو پێکهاتەیەی کە ڕێڕەوێکی هاوبەشە بۆ خۆراک وهەوا بەیەکەوە ئاماژەی پێکراوە بە ڕەنوسی؛-

کام بەش لە بەشەکانی دەمارەخانە کاتێك وریا دەکرێتەوە ئەوا پێداڕۆیشتنی پەردەی دەمارەخانەکە بە شێوەیەکی کتوپڕ دەگۆڕێت؟

کام‏ لەمانە بەشێك نییە لە بەرگرییە گشتییەکان ؟

جیاوازی نێوان جومگەی تەوەرەیی و جومگەی زینی ئەوەیە کە جومگەی تەوەرەیی:-

کرۆمۆسۆمی X جیاوازە لە کرۆمۆسۆمی ‎Y‏ بەوەی کە:-

ئەولوولانەی خوێن کە بە ژمارە 1 ، 2 ئاماژەیان ‏پێکراوە لە ……………. پەیدادەبن.

X , Y , Z سئ هۆرمۆنی جیاوازن، ‎X‏ دەردانی ‎Y‏ وZ رێکدەخات ئەگەرزانیت کە هەردووهۆرمۆنی ‎X , Y‏ یارمەتی مانەوەی
تێکڕای لێدانی دڵ و پەستانی خوێن و پلەی گەرمی لەش لە ئاستی سروشتیان دەدەن. ئەوا کام وەلام لە خشتەی خوارەوەدا هەر سێ هۆرمۆنەکە بەشێوەیەکی ڕاست دەنوێنێت ؟

هەموو ئەمانە دەربارەی وەرگرەکانی رۆشنایی ڕاستن جگە لە ؛-

کاسەدەمارەکان :-

بە پشت بەستن بەو تۆماری رەچەڵەکی بەرامبەرکە بۆمانەوەی نەخۆشی هانتنگتۆن لە خێزانێکی دیاریکراودا دەردەخات ، بۆماوەبابەتی کام تاک لەتاکەکانی ئەم خێزانە پێویستەدووڕەگ بێت؟

لە تاقیکردنەوەی هێرشی و چەیس بەبەکارهێنانی تێکەڵکەرەوه:-

شێوەی‏ بەرامبەر پارچەیەك ‎DNA‏ پیشاندەدات کە بە ئەنزیمی کەرتکەرەوە کەرتکراوە

کام لەمانە لەفرمانەکانی ئەو مۆخە نیە کە لە ئێسکی درێژدا هەیە؟

ڕراوێژپێکردنی بۆماوەیی کردارێکە؛

خشتەی بەرامبەر جۆری دژەتەنەکان رووەندەکاتەوە کە لە ناو پلازمای خوێنی سێ مناڵی (2 / ‎٧‏ / ) خێزانێک دا هەن،کام لەمانەی ‏خوارەوە بۆماوە بابەتی هەردووباوانی ئەم خێزانە دەنوێنێت؛

‏

کام لەمانە لە جومگەی ئەژنۆدا شلەیەکی لینجی خلسکێنەردەردەدات؛-

لەمێشی میوەدا دووبۆهێڵی رەنگی لەش ودرێژی باڵ دەکەونە سەرهەمان کرۆمۆسۆم ، لەش خۆڵەمێشی(G) زاڵە بەسەر لەش رەش (g)،وە بال درێژ (L) زاڵە بەسەرباڵ کورت ‎(l)‏ ، جووتبوونێک لە نێوان دوو مێشی میوە ئەنجامدرا یەکێکیان لەش خۆڵەمێشی باڵ درێژ GgLl ودووەمیان لەش خۆئەمێشی باڵ کورت GGll رێژەی بۆماوە بابەتی چاوەڕوانکراو لە وەچەکان چییە؟ وا دابنێ کە هەردوو ئەلیلی (G , l) دەکەونە سەرهەمان کرۆمۆسۆم و ئەگەر پەڕینەوە روونەدات.

هەر گەردێک لە هیمۆگلۆبین لە توانایدایە…………..گەرد ئۆکسجین بگوازێتەوە چونکە هەرگەردیلەیەکی ئاسن بە یەک گەردی ئۆکسجینەوە دەبەسترێت.

رووی لەیەکچوون لە نێوان ئەو شانەیەی لوولەکانی خوێن ناوپۆش دەکات و ئەو شانەیەی بۆری هەوا ناوپۆش دەکات ئەوەیە کە
هەردووکیان :-

گۆڕانی مۆریولا بۆ بلاستۆچیکلدانە پێویستی؛-

ئینتەرلوکینی 2 :-

ستیرۆیدوثایرۆیدە هۆرمۆنەکان بە پەردەی خانەکانی ئامانجدا بلاودەبنەوە چونکە:-

بە پشت بەستن بەوشێوەیەی بەرامبەر، کاتی منداڵبوون کۆرپەلە بە کام پێکهاتەدا دەروات؟

قۆناغی دووەمی تووشبوون بە ڤایرۆمی ‎:HIV‏ لیمفە رژێنەکان هەڵدەئاوسێن

بەشێکی ئەوبۆماوە پەڕلەیە کە لەوخشەیەی بەرامبەردا هاتووە بەکاربێنە بۆدیاریکردنی ڕیزبەندی تفتە نایترۆجینییەکانی زنجیرەی تەواوکەر بۆ ئەو زنجیرەیەی ‎DNA‏ کە وەک قاڵبێك کاردەکات بۆ دروستکردنی ڕیزبەندی ئەم فرەپپتیدە ( سستین، لیوسین، پرۆلین،ئەرگنین، سیرین).

هەریەک لە سێ جۆرەکەی RNA

لە‏ لێکدانی تاکە دووڕەگبووندا Aa x Aa ، بنچینەی‏ کام لەم ئەنجامانە دەکرێت (1800) تاك بێت

کام لەمانە دەکرێت وەک خانەی ئامانج کاربکات بۆ هۆرمۆنی ئیسترۆجین؟