فیزیا 2016-2017 خولی یەکەم

بڕى هێزى موگناتیسی له سه ر ئه لكترۆنيك چه نده كاتيك ده چێته ناو ناوچه یه کی موگناتیسیه وه :

خیرایی دەنگ به نده له سەر پلەی گه رمی ناوه نده که, به لام ئەم به ندبوونه له مادده ………………….. بەرچاوتره

له بڕەری گرفتی زەمینیدا GFI) Ground Flaut Interrupter) ، جیاوازی تەزووەكان لەسوكيتەكاندا بەپێی تەزوو دەپيوريت لەهەر ساتيكدا :

ئه گه ر كاته له ره ى له رينه وه ى منداليك له جۆلانه يه كى له راودا S 3.33 ئه وا له ره له رى له رينه وه كه ده بيته :

 ( نیوتن / مەتر x ئەمپێر ) یەکسانە بە

ئەگەر دریژترین درێژی شەپوله فۆتۆنيك كەبتوانيت ئەلكترونێك ببات له گورزەی هاوهێزى بۆ گورزەی گەیاندن لەسليکونەوە و له پلەى گه رمی 300K دا به نزیکی 1×10^-6m بيت نايا برى كه لينه وزەى سليكون به نزیکەیی چه نده؟

^34-10×6.63 = h

c= 3×10⁸ m/s

يه كيك له مانەی خواره وه راسته بو رووناکی له يزەر یان بونه و رووناکییەی که له گلوپیکی ناسایی ده رده چیت .

جۆری ئه و شه به نگەی که به کارده هێنریت بو ناسينه وه ى توخمه كان له که شی گازەکانی دەوری ئه ستیره کان چییه ؟

يه كيك له م په يوه نديانەى راسته بؤ هه ژمارکردنی توانای کاره بای به فيرؤچوو له تەلەکانی گواستنەوەى وزەی کاره با له ويستگەی بەرهه مهێنانه وه بو شوێنه دووره كان

گۆشه له نێوان ناراستەی چەقەهیز F و ناراستەى لێكەوته خیرایی V یه کسانه به :

نه گه ر هاوکولکه ی نالوگوره موگنه کاری له نيوان دوو كويل H 1 بيت و ته زوو له سه ره سه ره تابيهكه له 0A بؤ 9A بگوريت له ماوەی 0.03S ئایا تێکڕای ω تەزووی موگنەکار لە سووڕە ناوەندیەکەدا چەندە ؟

سوریکی ته زووی گوراوی دواييه ك به ستراو تيدا ( 400Ω ,  X_L = 600Ω ، Xc ، 200Ω = گشتی R ) ، ئه وا جياوازى ئه ركى گشتی له سوره که دا به گۆشەیەکی ڕەوگه که بره که ————— ته زوو ده که ویت

زه بری بارنه گورینی لووله کیکی سەختی شاووڵی Kg.m2 5.1 به گۆشەی خیرایی rad/s 7 به ده وری تەوەرەیەکی شاولی جیگیردا که به چه قه كه یدا ده روات ده خوليته وه. پارچه هه ويرێك شاووليانه فريدرايه سەر لووله که که و دوورییەکی دیاریکراو له تەوەره که به لوله که وه نوساو زەبری بارنه گۆڕی گشتی ( هی لوولەکه و پارچه هه ویره که پیکه وه ) ده بيته و  5.25Kg.m²  دوا گۆشه خێرایی لولەکە که ده بیته :

له يەكێك لەم ماددانەی خوارەوه کارتێکردنی کارۆڕووناکی روونادات كاتێك رووناكييەك بكەويته سەر وزەکەی 4.14eV بيت ، ئەويش :

دوو لووله ك كه هه مان ليژييان هه يه له سەر ليژييەك خلور ده بنه وه به بى خليسكان بارستایی لووله کی یه که م دوو نه وه ندەی بارستایی لوولەکی دوو ئەوەندەی بارستایی لوولەکی یەکەمە ، بڕە ئەو زەبرە چەندە کار دەکاتە سەر لوولەکی یەکەم ________ بڕی ئەو زەبرەی کاردەکاتە سەر لوولەکی دووەم

سیستمیکی (بارستایی – سپرینگ ) له سه ر روویه کی ئاسویی ساف به جووڵه یه کی هارمونی ساده ده له رێته وه . وزه ی سیستمه که چ شیوه یه کی ده بيت له و ساته ی که بارستاییه که له گه وره ترین لاداندا ده بێت.

دوو گرفته که ی سامپلی ……………….. آ – پێشبینی کرد که گه ردیله یه کی ناجێگیر هەبێت ب – نه يتواني هێڵه شەبەنگيەكان لێكبداتەوه

دوو ته ن دوو بارستایی دیاریکراویان هه یه دوورییه کی دیاریکراو له نیوانیان دا هه یه به کام کؤلکه هیزی کیشکردن له نیوانیاندا ده گؤريت ئه گه ر دووری له نیوانیاندا ببيته چوار ئه وه نده ی دووری یه که م جار

بارگه گرێك به ربه سته بارگه گرییه که ی 25Ω به سه رچاوه یه کی نه رکی گوراوه که له ره له ره که ی Hz 100/π بوو به سترا ئایا بارگه گری بارگەگرەکە چەندە ؟

دوو شەپۆل که هەمان درێژی شەپۆلیان هەیه بەیەكدا دەچن که به یه کداچوونێکی دروستکەر. فراوانی یه که میان (m 0.5) و فراوانی دووەمیان (0.2m) بوو ، فراوانی شه پوله بەرئەنجامەکه دەبێته :

به پیی بیردوزی ( باردین – كوپەر – شريفر BCS ) كاتيك هه ردوو ئه لکترونه جووته کانی کۆپه ر له گه يه نه ریکی تێر گه یاندندا دەرۆن

كام لەم هاوكێشانه ى خواره وه وه سفى ياساى فارادى له كارۆموگنه کاريدا ده كات

ئەگەر ژمارەی درزەکان له يه كەى دريژيدا له درزەکی لاداندا زیاد بكريت ئه وا ماوەى نێوان درزه ته نشت یه که کان که مده بيته وه وه دووری نێوان برژوڵەکان بۆ دریژییه شه پوله جیاوازه کان ………………………..

کاتژمیریکی په ندولدار کاته له ره كه ى جاريك له سه ر زه وی و جاریکی تر له سه ر مانگ ده پیوریت ، ئه گه ر m/s2 9.81 =g زموی 2 m/s 1.63 = g مانگی، کاته له ره كه ى له سه ر مانگ به کولکه ی —— له كاته له ره كه ى له سه ر زه وى ( تيبینی دریژی په ندونه که ناگوریت)

بری بواری موگناتیسی له خالیکی ناو هه وادا هه ژمار بکه که 0.1m له ته لیکی دریژی پیکه وه دووره و ته زوویه کی نه گوری پیدا دمروات که توندییەکەی 10A وادابنی

μo=4π x 10^-7T.M/A

تایەی پایسکلیکی هەڵگه راوه rad 11 . ده بريت له 2 S دا. گۆشەتاودانی تایەکه چه نده ئه گەر سەرەتا گۆشه خیراییەکەی rad/s 2 بێت؟

ئەگەر دووری نیوان دوو سەرى يەك له دواى يەك له شەپۆلێكدا 20cm بیت ، دریژی شەپۆله که یه کسانه :

کام له مانەی خواردوه زنجیرەی هارمۆنی شه پونه وەستاوه كان له بۆړبیه کی یه کلا داخراو ده نوێنێت ؟

ئەم هێمایە   یەکێك لەماسنە دەنوێنێت

270 یەکسانە بە ____________ خول

لەم چوار فوتونه وزه یه کی گه وره تری هه یه ؟ فؤتؤنى …..

کاتی پێویست چەنده بؤ ئەوەی میلی چرکه ژمیری کاتژمێرێك به گۆشەی rad 4 بخولێتەوه ؟

كام له م نیمچه گه یه نه رانه ی خواره وه ژماره یه کی زیاتر کونی تیدایه ، نیمچه گه یه نەری خلتەی …………….. هاوهێزیکراو

ئه گه ر له سه ر ته نيك ئەوا

كاتێك ئۆتۆمبيلێك شوتەكەى لێدەدات و خێرا دوور بکەوێت له گوێگرێکی وەستاو ، ئەوا پلەى ئەو دەنگه که گوێگرەکه دەیبیستیت ………………… له چاو پلەی دەنگه كه كاتێك ئؤتؤمبيله كه وەستاوبێت و شوتەكەى لێدەدات

شه پۆله تاك ره نگه كانی خوار سوور، دریژی شه پۆله که ی 750nm) به دوو درزی ته سکدا تنپه رده بیت، نه گه ر دووری نیوان دوو درزه که ی
(25um) بيت نايا بری گۆشه ی برژۆله ی چواره می رووناك له سه ر شاشه که چه نده؟

فؤتؤنيكي x پەرشبوەوه كاتيك به ر ئه لكترونيكي وەستاو كه وت ، چۆن به راوردی له ره لەری فوتونه پەرشبووه که ده که یت لەگەل لەرەلەرى پەرشبوونەوەی :

ڕاهێنەری تیمێكی وەرزشی به دەنگێکی بەرز بانگی ناوبژیوانی یاریه که دەکات که له دووری 5m لێيەوه وەستاوه. ئەگەر توانای دەنگی راهێنەرەکە  بێت. ئاستی توندی دەنگەکه که دەگاته ناوبژیوانەکه چەنده؟

يه كيك له م زانايانه توانى ئه و شکسته که ناسراوه ( شکستی سه روو وه نه وشه ی ) چاره سه ر بکات

ته زوو گۆڕ له مانەی خوارەوه نييه :

………………….. دووری ستوونیه لەنێوان تەوەرەی خولانەوه و راستەهێڵێکی کێشراو لەسەر دریژکراوەی ئاراستەی هێزەکه

كويليك به رگریه کی نومی دیاریکراوی هه یه و به ربه سته موگنه کارییه که یΩ 20 له گه ل به رگریه کی پوخت Ω 10 له گه ڵ سه رچاوه یه کی نه رك گوراو هه موويان پيكه وه به دوای یه ك به ستراون. ئه گه ر رێگری گشتی سوره که 25Ω ،بیت نایا بری به رگری نۆمی کۆیله که چه نده؟

كام لەم ته نانەى خواره وه تياياندا زۆرتر ناشکرایه

نەگەر سوړی دیاریكراو له باری زرنگانەوەدا بێت و جیاوازی ئەرکی کاریگەری سەرچاوەکه 220V و لەرەلەرەکەی 60Hz بێت ، ئەوا هاوكيشەى تەزووی ساتی سوڕەکه دەبێته :

وێڵه ته زووه کان به کارده هینرین

ئؤتؤمبيليك له سه ر روویه کی ئاسویی ده روات به خێراييەك بڕەكەى m/s 15 ، لاده داته سەر بازنه يەك نيوه تيرەکەی 25m هۆى سه ره کی چەقه تاودانی نوتومبيله كه ده بيته ؟

رێگەی ئیشکردنی……………….. به نده له سەر ئەو زەبره که بواری موگناتیستی کار پی دەکاته سەر ئەلقەیەکی تەزوو هەڵگر.

 ژێیه كى توندکراو له نێوان دوو خاڵدا و له بارى له رينه وەدا شه پؤليكى وه ستاو تییدا په یدابوو. نه گه ر له ره له ری هارمونی دووه م له ژنیه که دا 600Hz بیت و خیرایی شه پؤله که له ژییه که دا 330m/s بيت نايا دریژترین دریژی شه پوله که له ژێيه ك په یدا ده بيت چه نده؟

يەكێك لەم شه پۆلانه ناتوانێت له بؤشاييدا تێپەر بێت

بارستایی 550g به سپرینگیکی شاولیەوه هەڵواسراوه له ئەنجامدا دووری 2cm دریژبوو له شوينی هاوسەنگ بوونی بنەرەتیه نەگۆڕی سپرینگەکه به نزیکەیی چەنده؟